Tag: Peter J. Leithart

Liturgia, NT - Ew. Jana

Ew. Jana 4,1-42; Peter J. Leithart

Ew. Jana 4,1-42, Peter J. Leithart

WPROWADZENIE
Relacje między Starym i Nowym Przymierzem są jedną z najważniejszych kwestii w teologii chrześcijańskiej, w tym w liturgice. Większość różnic w tradycji liturgicznej Kościoła wiąże się z interpretacją kultu Izraela w Świątyni. W kościele rzymsko-katolickim rola kapłanów w kulcie chrześcijańskim jest bardzo podobna do roli kapłanów w Izraelu – kapłan składa ofiary w imieniu ludu. W wielu kościołach protestanckich kult postrzegany jest zupełnie inaczej – kult Izraela był bardzo formalny, złożony i materialny, a kult chrześcijański jest duchowy i nieformalny. Czytaj dalej...

Czytaj dalej...
Chrzest, Duch Święty

Chrzest i Duch; Peter J. Leithart

Chrzest i Duch; Peter J. Leithart

Formułując pneumatologię, czyli naukę o Duchu Świętym, często zachowujemy się jak dyspensacjonaliści. Zdaje nam się, że dzieło Ducha w czasach Starego Testamentu ograniczało się do spraw ziemskich, dotyczyło politycznego i militarnego przywództwa. Dopiero w Nowym Testamencie zaczęło odnosić się do udzielania zbawienia wypracowanego przez Chrystusa. Zatem myślimy, że dzieło Ducha w Starym Testamencie dotyczyło pełnionych funkcji, sprawowanych urzędów – spraw ziemskich; w Nowym zaś jest duchowe, zbawcze, dotyczące spraw niebiańskich. Nie przeczę, że nie ma pełnej ciągłości w działaniu Ducha w obu Testamentach, gdyż np. zanim Chrystus umarł i zmartwychwstał, Duch nie mógł udzielać ludziom mocy zmartwychwstania i darzyć ich dziedzictwem Nowego Stworzenia. W rzeczy samej, obecność i dzieło Ducha zostały zintensyfikowane przez „uwielbienie” Syna w Jego śmierci i zmartwychwstaniu. Dlatego też Jan stwierdza, że „Duch Święty nie był jeszcze dany, gdyż Chrystus nie był jeszcze uwielbiony” (Jn 7,39). Jednak błędem jest mówienie o zupełnym braku ciągłości w działaniu Ducha. Jedność przymierza sugeruje, że sposób jego działania w Starym Przymierzu stanowi podstawy dla sposobu Jego działania obecnie. Czytaj dalej...

Czytaj dalej...
Boże Narodzenie, NT - Ew. Mateusza

Nowy Exodus; Peter J. Leithart

Nowy Exodus; Peter J. Leithart

Drugi rozdział Ew. Mateusza zawiera wszystkie elementy historii wyjścia Hebrajczyków z Egiptu. Mamy tam morderczego króla, który zabija żydowskie dzieci. Mamy niemowlę, które w przyszłości zostanie wybawcą Izraela i które uratowane z rąk króla powróci, żeby uwolnić swój lud i poprowadzić go do Ziemi Obiecanej. Mamy ucieczkę z kraju rządzonego przez złego króla; mamy wędrówkę przez Egipt i powrót z Egiptu. Mateusz cytuje słowa proroka Ozeasza nawiązujące do pierwszego Exodusu: „Z Egiptu wezwałem Mojego Syna”. Czytaj dalej...

Czytaj dalej...
Boże Narodzenie

Bóg, który stał się dziecięciem; Peter J. Leithart

Bóg, który stał się dziecięciem; Peter J. Leithart

Ewangelie niewątpliwie opisują żywot pewnego człowieka. Jezus urodził się, dorastał w uległości rodzicom, wyuczył się fachu. Zdobył przyjaciół, ale też zyskał wrogów. Przemierzał szlaki Judei, wspinał się na góry, żeglował po Morzu Galilejskim. Płakał nad grobem Łazarza. Z pasją gromił faryzeuszy. Lamentował nad losem Jerozolimy. Kiedy zgłodniał, wtedy jadł. Kiedy był spragniony, wtedy pił. Kiedy był zmęczony, wtedy spał. Kiedy zranił się, wtedy krwawił. Kiedy go ukrzyżowano, wtedy umarł. Czytaj dalej...

Czytaj dalej...
Adwent

Aniołowie Adwentu; Peter J. Leithart

Aniołowie Adwentu; Peter J. Leithart

Aniołowie pojawiają się w kluczowych momentach w Biblii. Anioł Jahwe pomaga Hagar, kiedy ta ucieka z obozu Abrahama (Rdz 16,7.11); powstrzymuje Abrahama przed ofiarowaniem Izaaka (Rdz 22,11.15); siłuje się z Jakubem (Rdz 32,24-32); przemawia z gorejącego krzewu (Wj 3,2); broni Izraelitów nad Morzem Czerwonym (Wj 14,19); powstrzymuje przekleństwo Balaama (Lb 22,23-24); powołuje Gedeona (Sdz 6,11-12); zapowiada narodziny Samsona (Sdz 24,16-17); wzmacnia Eliasza (1 Krl 19,5); niszczy armię Sennacheryba podczas oblężenia Jerozolimy (2 Krl 19,35).

Z rzadka ukazują się grupy aniołów. Dwaj aniołowie ostrzegają Lota o zniszczeniu Sodomy. Jakub widzi aniołów w Betel (Rdz 28,12), a następnie przy potoku Penuel. Izrael wie, że Pan posiada „zastępy” aniołów (Ps 24,10; 103,21; 148,2), lecz tylko sporadycznie może je dostrzec.

Z czasem w historii opisanej w Biblii aniołowie pojawiają się coraz rzadziej. W Księgach Samuela Anioł Jahwe pojawia się tylko raz. W Księgach Królewskich zaledwie dwukrotnie. Podczas wyjścia z Egiptu Anioł Jahwe prowadzi lud, lecz nic takiego nie ma miejsca podczas wyjścia z Babilonu.

Zatem kiedy przekładamy kartkę pomiędzy Księgą Malachiasza a Ewangelią wg Mateusza, ogrania nas zdumienie, gdyż pierwsze strony Nowego Testamentu aż roją się od aniołów. W żadnym miejscu Starego Testamentu nie znajdujemy tyle objawień aniołów jak w opisach zwiastowania u Mateusza i Łukasza. Józefowi śni się anioł. Anioł nakazuje mu wziąć Marię za żonę (Mt 1,20.24), każe mu uciekać przed Herodem (Mt 2,13), a następnie zapewnia go, że może bezpiecznie wrócić do domu (Mt 2,19). Gabriel nawiedza Zachariasza, zapowiadając narodziny Jana (Łk 1,11-13), a także oznajmia Marii, że zostanie matką (Łk 1,26-38). Anioł powiadamia pasterzy o narodzinach Jezusa (Łk 2,9-10), a następnie otacza go chmara innych aniołów wielbiących Boga (Łk 2,13).

Tak bardzo jesteśmy obyci z obrazami przedstawiającymi Narodzenie Pańskie, że nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak bardzo są wyjątkowe. Spośród wszystkich świętych Starego Testamentu tylko Jakub widział to, co zobaczyli pasterze, a mianowicie zastępy anielskie w niebie, choć Jakub nie słyszał ich śpiewu. W Starym Przymierzu zastępy te wielbiły Boga, stojąc wokół niebiańskiego tronu. Lecz wraz z narodzinami Jezusa niebo zstępuje na ziemię. Mówi o tym pieśń aniołów: „Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom, których sobie upodobał” (Łk 2,14).

Jak podkreślił to Jonathan Pennington, Mateusz często wiąże „niebo” z „ziemią” (Mt 6,10; 16,19; 18,18-19; 28,2). Fraza „niebo i ziemia” (Mt 5,18; 11,25) zabiera nas z powrotem do opisu stworzenia (Rdz 1,1; 2,1-4) i odnosi się co całego stworzonego świata. Grzech Adama wbił klin między niebo a ziemię. Od tej pory ziemia żyła swoim rytmem, ignorując Boga w niebie. W niebie zasiada Król, lecz ziemia znalazła się w uścisku „księcia tego świata”. Kiedy więc aniołowie śpiewają przed pasterzami, to wiemy, że oto wola Boża dzieje się na ziemi tak, jak w niebie – że również ziemia znajdzie się pod rządami jednego Pana (Mt 28,18). Śpiew aniołów oznajmia, że Bóg ponownie zharmonizuje ziemię z niebem.

To jednak nie wszystko. Nowy Testament stwierdza, że Bóg zawarł przymierze z Izraelem za pośrednictwem aniołów. Według Pawła (Ga 3,19) oraz Szczepana (Dz 7,53) to aniołowie dostarczyli Izraelowi Torę, zaś autor Listu do Hebrajczyków poświęca cały pierwszy rozdział zestawieniu epoki ojców i proroków, którą zarządzali aniołowie, z „tymi ostatnimi dniami”, kiedy przyszedł do nas Syn. Pod Starym Przymierzem Izrael był młodym synem znajdującym się pod nadzorem i kuratelą aniołów (Ga 4,1-7).

Jednak ta kuratela nie miała trwać wiecznie. Przez jakiś czas byliśmy mniejsi od aniołów, lecz Bóg stworzył nas, abyśmy zostali wyniesieni ponad aniołów i – w końcu – abyśmy stali się sędziami aniołów (1 Kor 6,3). Aniołowie Adwentu zapowiadają, że to wyniesienie człowieka właśnie się zaczyna. Syn zstąpił z nieba na ziemię i dlatego otoczyły Go zastępy anielskie, tak jak otaczają Ojca w niebie. Jezus jest niebem, które stało się ciałem. Aniołowie chwalą i wielbią syna Adama, aby później radośnie świętować z okazji Jego wniebowstąpienia jako zwycięskiego Baranka (Apk 5,11-14). Ukazując się na polach Betlejem, miasta Dawida, zastępy anielskie ogłaszają Dobrą Nowinę, że w Jezusie rodzaj ludzki osiągnął swoje przeznaczenie. Człowiek uczyniony z prochu ziemi został otoczony chwałą nieba.

Tłumaczył Bogumił Jarmulak.

Źródło: Angels of Advent

Czytaj dalej...